آیا سگ ها خواب شکار خرگوش میبینند؟ یا خواب بازی کردن یا دیدن یک خوراکی خوشمزه؟! یا اینکه سگ ها فقط در خواب تکان میخورند؟ اگر خواب میبینند رویا آنها مثل رویایی است که ما میبینیم؟ 

در حالی که این میتواند سوال من و شما باشد و هیچ جواب خاصی برای آن نداشته باشیم دانشمندان تحقیقاتی انجام داده اند که میتواند تا حد زیادی پاسخ این سوالات مارا بدهد. 

اولین سوالی که در این موضوع مطرح است این است که آیا سگ ها اصلا خواب میبینند؟ 

خواب دیدن فقط مختص انسان ها نیست، در واقع با تحقیقات انجام شده مشخص شده است که اغلب پستانداران به طور منظم خواب میبینند. مانند ما سگ ها و دیگر حیوانات که سیکل خوابیدن منظم دارند قادر به خواب دیدن هستند. خواب معمولا مراحل مشخصی دارد مرحله حرکت سریع چشم (REM=rapid eye movement) که همان خواب عمیق میباشد و بدون حرکت سریع چشم (non rapid eye movement). در مرحله REM که همان مرحله خواب عمیق است به یاد ماندنی ترین و زنده ترین رویاها رخ میدهد و این بخشی مهم از چگونگی پردازش حافظه در بدن است و معمولا تحقیقات برروی رویا در این مرحله انجام می شود.دانشمندان میتوانند در این مرحله فعالیت هایی را که مغز انجام میدهد رصد کنند. 

یکی از معروف ترین آزمایشاتی در مورد این موضوع بر روی موش های آزمایشگاهی صورت گرفته است. این موش ها تمام روز را در یک مارپیچ در حال چرخیدن بوده اند، دانشمندان تمام فعالیت های مغزی موش ها را در این مارپیچ ها ثبت کرده اند و با فعالیت مغزی آنها زمانی که در خواب عمیق بوده اند مقایسه کرده اند. در این مقایسه متوجه شده اند که نقاطی از مغز فعال تر هستند که در مارپیچ هم دقیقا همین نقاط فعالتر بوده اند. حتی در نقاطی از مارپیچ سیگنال های مغزی بیشتر بوده است که در خواب نیز سیگنال های مشابه وجود داشته است و از این طریق میتوان حدس زد که موش در کدام نقطه از مارپیچ در رویا خود قرار دارد. 

این آزمایش نشان میدهد که حیوانات مانند ما رویا میبینند. موش ها در مورد کارهای  روزمره خود خواب میبینند، مانند ما که خواب محل کارمان و اتفاقاتی که در آنجا افتاده است را میبینیم. 

سگ ها تقریبا نصف روز خود را در خواب سپری میکنند برای توله ها و سگ های نژاد بزرگ این مدت میتواند بیشتر باشد. پس با آزمایشاتی که در مرود موش ها صورت گرفته و مقداری که سگ ها در خواب سپری میکنند میتوانیم به این نتیجه برسیم که سگ ها نیز خواب میبینند.

دومین سوالی که میتوان مطرح کرد این است که سگ ها در مورد چه چیزی خواب میبینند؟ 

معمولا سگ ها زندگی جالب تر و پیچیده تری نسبت به موش ها دارند، برای فهمیدن اینکه سگ ها چه خوابی میبینند دانشمندان دست به آزمایشی زدند که در آن پل مغز (pons) را غیر فعال کرده اند. قطعا برای شما هم مثل من این سوال پیش آمده که پل مغزچیست. پل مغز قسمتی از ساقه مغز هست که مرکز مهار تنفسی و باز دارندگی را در بر میگیرد و بین ساقه مغز و تالاموس قرار دارد. این قسمت مسئول کنترل چرخه خواب نیز می باشد و تاثیر بسیار زیادی در خواب عمیق دارد. درواقع در خواب عمیق مانع حرکت عضلات میشود در واقع ما بدون این بخش از مغز هرچه را در خواب ببینیم در دنیای واقعی اجرا میکنیم. 

اگر توجه کرده باشید توله ها و سگ های مسن تر بیشتر در خواب حرکت میکنند و این بخاطر این است که قسمت پل مغزی توله ها تکامل نیافته و در مسن تر ها عملکردش ضعیف تر شده است. 

محققان به این نتیجه رسیدند که برای اینکه بفهمند سگ در خواب عمیق چه خوابی میبینند بهترین روش مختل کردن پل مغزی آنها در خواب عمیق است. نتیجه آزمایش تقریبا همان چیزی است که ما حدس میزنیم، سگ ها دقیقا مسائل سگی روزمره شان را خواب میبینند و خواب هایی که سگ ها میبینند زمینه ای مانند خواب دیدن ما انسانها دارد. 

آیا نژاد سگ برروی رویای آنها تاثیر گذار است؟ 

محققان به این نتیجه رسیده اند که سگ های کوچک زودزود خواب میبینند ولی طول مدت خواب دیدن آنها از سگ های بزرگ کمتر است. به عبارتی سگ های بزرگ تعداد کمتری خواب میبینند ولی مدت رویا آنها بیشتر است. و طبق تحقیقات سگ ها نسبت به نژادشان خواب میبینند مثلا پوینترها در خواب پویت میکنند، دوبرمن ها رفتارهای گارد و حفاظتی انجام میدهند و رتریورها بیشتر به دنبال توپ تنیس درخواب میگردند. 

آیا سگ ها کابوس میبینند؟ 

درست مثل انسانها سگ ها نیز کابوس میبینند. تحلیل این کابوسها و فهمیدن آنها بسیار دشوار است. وقتی سگ من کابوس میبیند من خودم به شخصه خیلی دوست دارم که بیدارش کنم تا از این رویای بد خلاصی پیدا کند ولی ریسک هایی در مورد بیدار کردن سگ موقع کابوس دیدن وجود دارد که بهتراست آنها را هم خودتان هم نزدیکانتان در نظر داشته باشید. 

وقتی خود شما از یک کابوس بیدار میشوید میدانید که 1-2 دقیقه طول میکشد تا متوجه شوید که اطرافتان چخبر است، مانند انسان ها سگ ها نیز بعد از بیداری کمی زمان میبرد که محیط اطراف خود را درک کنند و در این فاصله میتوانند رفتار خشونت باری نسبت به کسی که آنها را بیدار میکند داشته باشند و این میتواند خطرناک باشد.

تنها کاری که بهتر است در این حالت بکنید این است که بگذارید رویای سگ تمام شود و شما بعد از این رویا کنار سگتان باشید. 

سگ من چه خوابی میبیند؟ 

در حال حاضر راهی وجود ندارد که بتوانیم دقیق ببینیم که سگمان چه خوابی میبیند ولی تا حدی میتوانیم مضمون خواب آنها را حدس بزنیم، برای اینکه خودتان این را تشخیص دهید میتوان 20 دقیقه بعد از خوابیدن سگتان (زمانی که سگ به خواب عمیق میرود) حرکات اورا زیر نظر بگیرید و ببینید چه حرکاتی انجام میدهد و چه صداهایی از خود در میاورد و ببینید بین حرکت های سگ در این حالت و در کارهای روزمره اش چه اشتراکاتی میبینید. 

با پیشرفت روز افزون علم و تکنولوژی قاعدتا در آینده راه هایی پیدا خواهد شد که خواب و رویا را در مانیتورهایی دید، من به شخصه بسیار کنجکاوم که بتونم این رویاهارو ببینم و میدونم توی اون ها صحنه های خیلی جالبی رو از سگهامون میتونیم ببینیم و مطمئنم اون لحظه ای که سگی داره توی خواب لبخند میزنه صاحب خودشو که عاشقانه دوستش داررو داره میبینه. 

ممنون که مطالب مارو دنبال میکنید.